هدف
- یک واحد تجاری ممکن است معاملاتی به ارز انجام دهد یا دارای عملیات خارجی باشد. علاوه بر این، یک واحد تجاری ممکن است صورت های مالی خود را به ارز ارائه کند. هدف این استاندارد، تجویز چگونگی انعکاس معاملات ارزی و عملیات خارجی در صورت های مالی یک واحد تجاری و همچنین نحوه تسعیر صورت های مالی به واحد پول گزارشگری است.
- موضوعات اصلی استاندارد این است که از چه نرخی برای تسعیر استفاده شود و آثار تغییر در نرخ ارز، چگونه در صورت های مالی گزارش شود.
دامنه کاربرد - الزامات این استاندارد باید در موارد زیر به کار گرفته شود:
الف . حسابداری معاملات و مانده حساب های ارزی،
ب . تسعیر نتایج عملکرد و وضعیت مالی عملیات خارجی که از طریق تلفیق یا روش ارزش ویژه در صورت های مالی واحد تجاری منظور میشود،
ج . تسعیر نتایج عملکرد و وضعیت مالی واحد تجاری به واحد پول گزارشگری. - این استاندارد برای حسابداری عملیات مصون‌سازی اقلام ارزی (شامل مصون‌سازی خالص سرمایه‌گذاری در عملیات خارجی) که با هدف کاهش یا جبران ریسک ناشی از تغییر نرخ ارز انجام می‌گیرد، کاربرد ندارد.
- این استاندارد برای ارائه صورت های مالی یک واحد تجاری به ارز نیز کاربرد دارد و الزامات مربوط برای انطباق این صورت های مالی با استانداردهای حسابداری را تعیین می‌نماید.
- نحوه ارائه جریان های نقدی ناشی از معاملات ارزی یا تسعیر جریان های نقدی عملیات خارجی در صورت جریان های نقدی، در این استاندارد مطرح نمی‌شود (به استاندارد حسابداری ۲ صورت جریان های نقدی (تجدیدنظر شده ۱۳۹۷) مراجعه شود).
تعاریف - اصطلاحات ذیل در این استاندارد با معانی مشخص زیر به کار رفته است:
ارز عبارت است از هر واحد پولی به غیر از واحد پول عملیاتی واحد تجاری.
ارزش منصفانه قیمتی است که بابت فروش یک دارایی یا انتقال یک بدهی در معامله‌ای نظام‌مند بین فعالان بازار، در تاریخ اندازه‌گیری قابل دریافت یا قابل پرداخت خواهد بود.
اقلام پولی عبارت است از واحدهای پول نگهداری‌شده و دارایی ها و بدهی هایی که قرار است به تعداد ثابت یا تعداد قابل تعیینی از واحد پول، دریافت یا پرداخت شود.
تسعیر فرایندی است که از طریق آن، اطلاعات مالی مبتنی‌بر ارز، برحسب واحد پول گزارشگری بیان شود. واژه تسعیر، گزارش معاملات منفرد ارزی بر حسب واحد پول گزارشگری و همچنین برگردان یک مجموعه کامل صورت های مالی تهیه‌شده بر حسب ارز به واحد پول گزارشگری را در برمی‌گیرد.
تفاوت تسعیر عبارت است از تفاوت ناشی از تسعیر تعداد معینی از یک واحد پول به واحد پول دیگر با نرخ های متفاوت.
خالص سرمایه‌گذاری در یک عملیات خارجی عبارت است از میزان منافع واحد تجاری گزارشگر در خالص دارایی های عملیات خارجی.
عملیات خارجی، یک واحد تجاری است که واحد تجاری فرعی، واحد تجاری وابسته، مشارکت یا شعبه واحد گزارشگر است و فعالیت های آن در کشوری متفاوت از محل فعالیت واحد گزارشگر یا بر حسب واحد پولی متفاوت از واحد پول واحد گزارشگر انجام میشود.
گروه عبارت است از واحد تجاری اصلی و واحدهای تجاری فرعی آن.
واحد پول عملیاتی عبارت است از واحد پول محیط اقتصادی اصلی که واحد تجاری در آن فعالیت می‌کند.
واحد پول گزارشگری عبارت است از واحد پولی که صورت های مالی بر اساس آن ارائه میشود.
تشریح تعاریف
واحد پول عملیاتی - محیط اقتصادی اصلی محل فعالیت واحد تجاری، به‌طور معمول محیطی است که بخش عمده نقد واحد تجاری در آن ایجاد و مصرف میشود. برای تعیین واحد پول عملیاتی، واحد تجاری عوامل زیر را مد نظر قرار می‌دهد:
الف . واحد پولی که قیمت فروش کالاها و خدمات عمدتاً با آن تعیین و تسویه میشود و رقابت و مقررات موجود در محل فعالیت، قیمت فروش کالا و خدمات را تعیین می‌کند.
ب . واحد پولی که بخش عمده مواد، دستمزد، و سایر مخارج تأمین کالاها و خدمات با آن تعیین و تسویه میشود. - همچنین عوامل زیر ممکن است شواهدی برای تعیین واحد پول عملیاتی واحد تجاری فراهم کند:
الف. واحد پولی که وجوه حاصل از فعالیت های تأمین مالی (یعنی انتشار ابزارهای بدهی و ابزارهای مالکانه) بر حسب آن تحصیل میشود.
ب. واحد پولی که دریافت های حاصل از فعالیت های عملیاتی، به‌طور معمول بر اساس آن نگهداری میشود. - برای تعیین واحد پول عملیاتی یک عملیات خارجی و اینکه آیا این واحد پولی با واحد پول عملیاتی واحد گزارشگر یکسان است یا خیر، عوامل زیر نیز مد نظر قرار می‌گیرد (در این استاندارد، واحد گزارشگر، واحد تجاری است که دارای عملیات خارجی به صورت واحد تجاری فرعی، شعبه، واحد تجاری وابسته یا مشارکت باشد):
الف . اینکه فعالیت های عملیات خارجی به عنوان توسعه فعالیت واحد تجاری گزارشگر انجام میشود، یا به میزان زیادی مستقل است. نمونه توسعه فعالیت واحد گزارشگر زمانی است که عملیات خارجی صرفاً کالاهای وارداتی از واحد گزارشگر را می‌فروشد و عواید آن را به واحد گزارشگر برمی‌گرداند. نمونه مستقل بودن فعالیت های عملیات خارجی زمانی است که عملیات خارجی دریافت وجه نقد و دیگر اقلام پولی، انجام هزینه، ایجاد درآمد و اخذ تسهیلات مالی را عمدتاً با واحد پول محلی انجام می‌دهد.
ب . اینکه معاملات با واحد گزارشگر، بخش جزئی یا عمده‌ای از فعالیت های عملیات خارجی را تشکیل می‌دهد.
ج . اینکه جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیات خارجی، به‌طور مستقیم بر جریان های نقدی واحد گزارشگر تأثیر می‌گذارد و برای انتقال به آن، به سهولت در دسترس است یا خیر.
د . اینکه جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیات خارجی، برای ایفای تعهدات استقراضی فعلی و تعهدات استقراضی مورد انتظار آن در روال عادی، بدون نیاز به وجوهی که از طریق واحد گزارشگر فراهم میشود، کافی است یا خیر. - زمانی که تعدادی از نشانه‌های فوق هم زمان وجود دارد و واحد پول عملیاتی به وضوح قابل تعیین نیست، مدیریت برای تعیین واحد پول عملیاتی که اثرات اقتصادی شرایط، رویدادها و معاملات اصلی را به طور صادقانه ارائه نماید، از قضاوت خود استفاده می‌کند. به عنوان بخشی از این رویکرد، مدیریت قبل از توجه به نشانه‌های مندرج در بندهای ۹ و ۱۰، که به عنوان شواهد پشتیبان تکمیلی برای تعیین واحد پول عملیاتی واحد تجاری تشریح شده است، به نشانه‌های اصلی مندرج در بند ۸ اولویت می‌دهد.
- واحد پول عملیاتی واحد تجاری منعکس‌کننده شرایط، رویدادها و معاملات اصلی مربوط به واحد تجاری می‌باشد. بنابراین، واحد پول عملیاتی تعیین‌شده تنها زمانی تغییر می‌کند که شرایط، رویدادها و معاملات اصلی مربوط به واحد تجاری تغییر کند.
- اگر واحد پول عملیاتی واحد تجاری، واحد پول یک اقتصاد با تورم حاد باشد، صورت های مالی آن بر اساس الزامات ”گزارشگری مالی در اقتصادهای با تورم حاد“ تجدید ارائه میشود. واحد تجاری نمی‌تواند با انتخاب یک واحد پولی مغایر با الزامات این استاندارد به عنوان واحد پول عملیاتی خود (مانند واحد پول عملیاتی واحد تجاری اصلی)، از تجدید ارائه صورت های مالی طبق اصول مذکور اجتناب نماید.
خالص سرمایه‌گذاری در عملیات خارجی - واحد تجاری ممکن است دارای یک قلم پولی باشد که قابل دریافت از عملیات خارجی یا قابل پرداخت به عملیات خارجی است. یک قلم که برای تسویه آن برنامه‌ریزی نشده است و تسویه آن در آینده قابل پیش‌بینی محتمل نیست، از نظر محتوا بخشی از خالص سرمایه‌گذاری واحد تجاری در آن عملیات خارجی محسوب میشود و طبق بندهای ۳۲ و ۳۲الف به حساب منظور می‌گردد. چنین اقلام پولی ممکن است شامل دریافتنی‌های بلندمدت یا وام های بلندمدت باشد. این اقلام پولی، دریافتنی‌های تجاری یا پرداختنی‌های تجاری را دربرنمی‌گیرد.
- واحد تجاری که طبق توضیح بند ۱۴، دارای یک قلم پولی قابل دریافت از عملیات خارجی یا قابل پرداخت به عملیات خارجی است، ممکن است واحد تجاری فرعی گروه باشد. برای مثال، یک واحد تجاری، دو واحد تجاری فرعی الف و ب را دارد. واحد تجاری فرعی ب، عملیات خارجی است. واحد تجاری فرعی الف، به واحد تجاری فرعی ب وام اعطا می‌کند. در صورتی که برای تسویه این وام، برنامه‌ریزی نشده باشد و تسویه آن در آینده قابل پیش‌بینی محتمل نباشد، وام اعطایی واحد تجاری فرعی الف به واحد تجاری فرعی ب، بخشی از خالص سرمایه‌گذاری این واحد تجاری در واحد تجاری فرعی ب است. درصورتی که واحد تجاری فرعی الف نیز عملیات خارجی باشد، این موضوع همچنان مصداق دارد.
اقلام پولی - ویژگی اصلی یک قلم پولی، حق دریافت (یا تعهد تحویل) تعداد ثابت یا قابل تعیینی از واحد پول است. مزایای بازنشستگی و دیگر مزایای کارکنان که باید بطور نقدی پرداخت شود؛ ذخایری که باید بطور نقدی تسویه گردند؛ بدهی های اجاره و سود تقسیمی نقدی که به عنوان بدهی شناسایی میشود، مثال هایی از اقلام پولی است. همچنین، قرارداد دریافت (یا تحویل) تعداد متغیری از ابزارهای مالکانه خود واحد تجاری یا میزان متغیری از دارایی ها که در آن قرارداد ارزش منصفانه دریافتنی (یا قابل تحویل) آنها با تعداد ثابت یا قابل تعیینی از واحد پول برابر میشود، یک قلم پولی است. در مقابل، ویژگی اصلی یک قلم غیرپولی، نبود حق دریافت (یا تعهد تحویل) تعداد ثابت یا قابل تعیینی از واحد پول است. پیش‌پرداخت (یا پیش‌دریافت) برای کالاها یا خدمات، سرقفلی، دارایی های نامشهود، موجودی های مواد و کالا، دارایی های ثابت مشهود و ذخایری که باید از طریق تحویل یک دارایی غیرپولی تسویه شوند، مثال هایی از اقلام غیرپولی است.
خلاصه رویکرد مورد نظر این استاندارد - در تهیه صورت های مالی، هر واحد تجاری، اعم از واحد تجاری منفرد، واحد تجاری دارای عملیات خارجی (مانند واحد تجاری اصلی) یا یک عملیات خارجی (مانند واحد تجاری فرعی یا شعبه)، واحد پول عملیاتی خود را طبق بندهای ۸ تا ۱۳ تعیین می‌کند. واحد تجاری، اقلام ارزی را با استفاده از واحد پول عملیاتی خود تسعیر و آثار تسعیر را طبق بندهای ۲۰ تا ۳۸ گزارش می‌کند.
- بسیاری از واحدهای گزارشگر از تعدادی واحد تجاری منفرد تشکیل شده‌اند (برای مثال، یک گروه شامل یک واحد تجاری اصلی و یک یا چند واحد تجاری فرعی است). انواع مختلف واحدهای تجاری، اعم از اعضای یک گروه یا غیر از آن، ممکن است سرمایه‌گذاری هایی در واحدهای تجاری وابسته یا مشارکت ها داشته باشند. آنها ممکن است شعبی نیز داشته باشند. زمانی که نتایج عملکرد و وضعیت مالی واحد تجاری منفرد در صورت های مالی واحد تجاری گزارشگر منعکس میشود، ضروری است که نتایج عملکرد و وضعیت مالی آن واحد تجاری با استفاده از واحد پول واحد گزارشگر تسعیر شود. این استاندارد اجازه می‌دهد که واحد گزارشگر، هر واحد پولی (یا واحدهای پولی) را به عنوان واحد پول گزارشگری انتخاب نماید. نتایج عملکرد و وضعیت مالی هر واحد تجاری منفرد که واحد پول عملیاتی آن با واحد پول گزارشگری متفاوت است برای انعکاس در صورت های مالی واحد تجاری گزارشگر، طبق بندهای ۳۹ تا ۵۵ تسعیر میشود.
- این استاندارد همچنین به یک واحد تجاری منفرد که صورت های مالی تهیه می‌کند یا یک واحد تجاری که طبق استاندارد حسابداری ۱۸ صورت های مالی جداگانه (تجدیدنظرشده ۱۳۹۷)، صورت های مالی جداگانه تهیه می‌کند، اجازه می‌دهد صورت های مالی خود را به هر واحد پولی (یا واحدهای پولی) ارائه نماید. در صورتی که واحد پول گزارشگری واحد تجاری متفاوت از واحد پول عملیاتی آن باشد، نتایج عملکرد و وضعیت مالی آن طبق بندهای ۳۹ تا ۵۵ به واحد پول گزارشگری تسعیر میشود.
گزارش معاملات ارزی به واحد پول عملیاتی
شناخت اولیه - معامله ارزی، معامله‌ای است که مبلغ آن بر حسب ارز تعیین میشود یا مستلزم تسویه بر حسب ارز است و شامل معاملاتی است که در صورتی به وجود می‌آیند که واحد تجاری:
الف . کالاها و خدماتی را که قیمت آنها بر حسب ارز تعیین میشود، خریداری کند یا بفروشد؛
ب . وجوهی را استقراض کند یا قرض دهد، مشروط بر اینکه مبالغ پرداختنی یا دریافتنی بر حسب ارز تعیین شود؛
ج . به شیوه‌ای دیگر، دارایی هایی را تحصیل یا واگذار کند، یا بدهی هایی را متحمل شود یا تسویه کند مشروط بر اینکه مبلغ آن بر حسب ارز تعیین شود. - معامله ارزی در زمان شناخت اولیه باید به واحد پول عملیاتی و بر اساس نرخ ارز در تاریخ معامله ثبت شود.
- تاریخ معامله، تاریخی است که در آن تاریخ، معامله برای نخستین بار شرایط شناخت طبق استانداردهای حسابداری را احراز می‌کند. بنا به ملاحظات عملی، اغلب از نرخی استفاده میشود که تقریبی از نرخ واقعی در تاریخ معامله باشد. برای مثال، کلیه معاملاتی که طی یک هفته یا یک ماه انجام میشود براساس نرخ میانگین هفتگی یا ماهانه تسعیر میشود. با این حال، اگر نوسان نرخ ارز قابل توجه باشد، استفاده از نرخ میانگین برای یک دوره، مناسب نیست.
گزارشگری پس از شناخت اولیه - در پایان هر دوره گزارشگری:
الف . اقلام پولی ارزی باید به نرخ ارز در پایان دوره تسعیر شوند،
ب . اقلام غیر پولی که به بهای تمام شده بر حسب ارز اندازه‌گیری شده است باید به نرخ ارز در تاریخ معامله تسعیر شوند، و
ج . اقلام غیر پولی که به ارزش منصفانه بر حسب ارز اندازه‌گیری شده است باید به نرخ ارز در تاریخ اندازه‌گیری ارزش منصفانه تسعیر شوند. - مبلغ دفتری یک قلم با توجه به استانداردهای حسابداری مربوط تعیین میشود. برای مثال، ممکن است دارایی های ثابت مشهود طبق استاندارد حسابداری ۱۱ با عنوان دارایی های ثابت مشهود به بهای تمام شده یا ارزش منصفانه (مبلغ تجدید ارزیابی) اندازه‌گیری شوند. در صورتی که مبلغ دفتری بر حسب ارز تعیین شود، مبلغ دفتری تعیین‌شده بر مبنای بهای تمام شده یا بر مبنای ارزش منصفانه (مبلغ تجدید ارزیابی)، طبق این استاندارد به واحد پول عملیاتی تسعیر میشود.
- مبلغ دفتری برخی اقلام با مقایسه دو یا چند مبلغ تعیین میشود. برای مثال، مبلغ دفتری موجودی ها، طبق استاندارد حسابداری ۸ حسابداری موجودی مواد و کالا، اقل بهای تمام شده و خالص ارزش فروش می‌باشد. همچنین طبق استاندارد حسابداری ۳۲ کاهش ارزش دارایی ها، مبلغ دفتری دارایی که نشانه‌ای از کاهش ارزش آن وجود دارد، اقل مبلغ دفتری (قبل از در نظر گرفتن زیان های کاهش ارزش احتمالی) و مبلغ بازیافتنی آن است. زمانی که این دارایی غیرپولی باشد و به ارز اندازه‌گیری شود، مبلغ دفتری آن با مقایسه موارد زیر تعیین میشود:
الف . بهای تمام شده یا مبلغ دفتری، حسب مورد، که به نرخ ارز در تاریخ تعیین آن مبلغ تسعیر میشود (یعنی نرخ ارز در تاریخ معامله برای قلمی که به بهای تمام شده اندازه‌گیری میشود)،
ب . خالص ارزش فروش یا مبلغ بازیافتنی، حسب مورد، که به نرخ ارز در تاریخ تعیین آن مبلغ تسعیر میشود (برای مثال، نرخ ارز در پایان دوره گزارشگری).
اثر این مقایسه ممکن است این باشد که زیان کاهش ارزش بر حسب واحد پول عملیاتی شناسایی شود ولی بر حسب ارز شناسایی نشود یا بر عکس. - هنگامی که چندین نرخ ارز وجود داشته باشد ، نرخ مورد استفاده نرخی است که جریان های نقدی آتی ناشی از معامله یا مانده حساب در صورتی که در تاریخ اندازه‌گیری واقع شود، می‌تواند برحسب آن تسویه گردد. اگر قابلیت تبدیل دو واحد پول به یکدیگر به صورت موقت ممکن نباشد، نرخ مورد استفاده، نرخ اولین تاریخی است که در آن، تبدیل امکان پذیر میشود.
شناخت تفاوت های تسعیر - به استثنای موارد مندرج در بندهای ۲۹، ۳۰ و ۳۲، تفاوت های ناشی از تسویه یا تسعیر اقلام پولی ارزی واحد تجاری به نرخ هایی متفاوت با نرخ های مورد استفاده در شناخت اولیه این اقلام طی دوره یا در تسعیر این اقلام در صورت های مالی دوره قبل، باید در سود یا زیان دوره وقوع شناسایی شود.
- چنانچه نرخ ارز در فاصله تاریخ معامله و تاریخ تسویه اقلام پولی مربوط به آن تغییر کند، تفاوت تسعیر به وجود می‌آید. اگر معامله در همان دوره وقوع تسویه شود کلیه تفاوت های تسعیر در همان دوره شناسایی میشود، اما درصورتی که معامله در یکی از دوره‌های مالی بعد تسویه شود، تفاوت تسعیر شناسایی‌شده در هر یک از دوره‌های مالی تا تاریخ تسویه، با توجه به تغییر در نرخ های تسعیر طی آن دوره‌ها تعیین میشود.
۲۹-الف. تفاوت های تسعیر بدهی های ارزی مربوط به دارایی های واجد شرایط، به شرط رعایت معیارهای مربوط به احتساب مخارج مالی در بهای تمام شده دارایی ها طبق استاندارد حسابداری ۱۳ حسابداری مخارج تأمین مالی، باید به بهای تمام شده آن دارایی منظور شود.
۲۹-ب. تفاوت های تسعیر بدهی های ارزی مربوط به تحصیل و ساخت دارایی ها، ناشی از کاهش شدید ارزش ریال، در صورت احراز تمام شرایط زیر، تا سقف مبلغ قابل بازیافت، به بهای تمام شده دارایی مربوط اضافه میشود:
الف . کاهش ارزش ریال نسبت به تاریخ شروع کاهش ارزش، حداقل ۲۰ درصد باشد.
ب . در مقابل بدهی حفاظی وجود نداشته باشد.
همچنین در صورت برگشت شدید کاهش ارزش ریال (حداقل ۲۰ درصد)، سود ناشی از تسعیر بدهی های مزبور تا سقف زیان های تسعیری که قبلاً به بهای تمام شده دارایی منظور شده است متناسب با عمر مفید باقی مانده از بهای تمام شده دارایی کسر میشود. - تفاوت های تسعیر دارایی ها و بدهی های ارزی شرکت های دولتی مشمول قانون محاسبات عمومی کشور مصوب شهریور ماه ۱۳۶۶، به استثنای موارد مندرج در بندهای ۲۹الف، ۲۹ب، ۳۲ و ۳۴، در اجرای ماده ۱۳۶ این قانون باید به حساب اندوخته تسعیر دارایی ها و بدهی های ارزی منظور و در صورت بستانکار بودن مانده آن، در سرفصل حقوق مالکانه طبقه‌بندی شود. چنانچه در پایان دوره مالی، مانده حساب اندوخته مزبور بدهکار باشد، این مبلغ به سود و زیان همان دوره منظور می شود. همچنین خالص تفاوت های تسعیری که به ترتیب فوق موجب تغییر اندوخته تسعیر طی دوره گردیده است، باید پس از کسر مبلغ شناسایی شده در سود و زیان دوره جاری، در صورت سود و زیان جامع دوره منعکس شود.
- ماده ۱۳۶ قانون محاسبات عمومی کشور مصوب شهریور ماه ۱۳۶۶ مقرر می‌دارد:
”سود و زیان حاصل از تسعیر دارایی ها و بدهی های ارزی شرکت های دولتی، درآمد یا هزینه تلقی نمی گردد. مابه‌التفاوت حاصل از تسعیر دارایی ها و بدهی های مذکور باید در حساب ذخیره تسعیر دارایی ها و بدهی های ارزی منظور شود. در صورتی که در پایان سال مالی، مانده حساب ذخیره بدهکار باشد، این مبلغ به حساب سود و زیان همان سال منظور خواهد شد.
تبصره: در صورتی که مانده حساب ذخیره تسعیر دارایی ها و بدهی های ارزی در پایان سال مالی از مبلغ سرمایه ثبت شده شرکت تجاوز نماید، مبلغ مازاد پس از طی مراحل قانونی قابل انتقال به حساب سرمایه شرکت می‌باشد.“
با توجه به ضرورت رعایت مفاد ماده فوق توسط شرکت های دولتی، به موجب این استاندارد، آن قسمت از تفاوت های حاصل از تسعیر دارایی ها و بدهی های ارزی شرکت های دولتی که با استنباط از تبصره ماده فوق مستقیماً در حساب اندوخته تسعیر ارز تحت سرفصل حقوق مالکانه منظور می‌گردد، در سایر اقلام سود و زیان جامع منعکس میشود. - تفاوت های تسعیر ناشی از یک قلم پولی که بخشی از خالص سرمایه‌گذاری واحد گزارشگر در عملیات خارجی را تشکیل می‌دهد (به بند ۱۴ مراجعه شود)، باید، حسب مورد، در صورتهای مالی جداگانه واحد گزارشگر یا صورتهای مالی منفرد عملیات خارجی، در سود یا زیان دوره شناسایی شود. در صورت های مالی که شامل عملیات خارجی و واحد گزارشگر است (مانند صورت های مالی تلفیقی هنگامی که عملیات خارجی، واحد تجاری فرعی است)، این تفاوت های تسعیر باید در ابتدا در سایر اقلام سود و زیان جامع شناسایی شود و در زمان واگذاری خالص سرمایه‌گذاری، طبق بند ۵۰، از حقوق مالکانه به صورت سود و زیان تجدید طبقه‌بندی گردد.
۳۲الف. چنانچه یک قلم پولی، بخشی از خالص سرمایه‌گذاری واحد گزارشگر در عملیات خارجی را تشکیل دهد و بر حسب واحد پول عملیاتی واحد گزارشگر تعیین شود، طبق بند ۲۷، در صورت های مالی منفرد عملیات خارجی، تفاوت تسعیر ایجاد میشود. اگر چنین قلمی بر حسب واحد پول عملیاتی عملیات خارجی تعیین شود، طبق بند ۲۷، درصورت های مالی جداگانه واحد گزارشگر تفاوت تسعیر ایجاد میشود. اگر چنین قلمی برحسب واحد پولی غیر از واحد پول عملیاتی واحد گزارشگر یا عملیات خارجی تعیین شود، طبق بند ۲۷، در صورت های مالی جداگانه واحد گزارشگر و صورت های مالی منفرد عملیات خارجی، تفاوت تسعیر ایجاد میشود. این تفاوت های تسعیر، در سایر اقلام سود و زیان جامع در صورت های مالی که شامل عملیات خارجی و واحد گزارشگر است (یعنی صورت های مالی که عملیات خارجی در آن تلفیق میشود یا با استفاده از روش ارزش ویژه به حساب منظور می‌گردد)، شناسایی میشود. - چنانچه سودها یا زیان های یک قلم غیرپولی، در سایر اقلام سود و زیان جامع شناسایی شود، بخشی از آن سودها یا زیان ها که مربوط به تسعیر ارز است، باید در سایر اقلام سود و زیان جامع شناسایی گردد. در مقابل، هنگامی که سودها یا زیان های یک قلم غیرپولی در صورت سود و زیان شناسایی شود، بخشی از آن سودها یا زیان ها که مربوط به تسعیر ارز است، باید در صورت سود و زیان شناسایی گردد.
- طبق سایر استانداردهای حسابداری برخی سودها و زیان ها در سایر اقلام سود و زیان جامع شناسایی میشود. برای مثال، طبق استاندارد حسابداری ۱۱ دارایی های ثابت مشهود، سود یا زیان ناشی از تجدید ارزیابی دارایی های ثابت مشهود در سایر اقلام سود و زیان جامع شناسایی می‌گردد. در صورتی که چنین دارایی هایی بر حسب ارز اندازه‌گیری شود، طبق بند ۲۳(ج) این استاندارد، مبلغ تجدید ارزیابی‌شده با استفاده از نرخ ارز در تاریخ تجدید ارزیابی، تسعیر و تفاوت تسعیر حاصل نیز در سایر اقلام سود و زیان جامع شناسایی میشود.
- در صورتی که واحد تجاری دفاتر و ثبت های خود را به واحد پولی غیر از واحد پول عملیاتی خود نگهداری نماید، هنگام تهیه صورت های مالی، تمام مبالغ طبق بندهای ۲۰ تا ۲۶ بر حسب واحد پول عملیاتی واحد تجاری تسعیر میشود و در نتیجه به مبالغی منجر میشود که اگر این اقلام از ابتدا به واحد پول عملیاتی ثبت شده بود، ایجاد می‌شد. برای مثال، اقلام پولی با استفاده از نرخ ارز در پایان دوره گزارشگری و اقلام غیر پولی که بر مبنای بهای تمام شده اندازه‌گیری میشود، با استفاده از نرخ ارز در تاریخ معامله، به واحد پول عملیاتی تسعیر میشود.
تغییر در واحد پول عملیاتی - هنگامی که واحد پول عملیاتی واحد تجاری تغییر کند، واحد تجاری باید روش های تسعیر قابل استفاده برای واحد پول عملیاتی جدید را از تاریخ تغییر با تسری به آینده به کار گیرد.
- طبق بند ۱۲، واحد پول عملیاتی واحد تجاری منعکس‌کننده شرایط، رویدادها و معاملات اصلی مربوط به واحد تجاری است. بر این اساس، واحد پول عملیاتی فقط در صورت تغییر شرایط، رویدادها و معاملات اصلی مربوط به واحد تجاری می‌تواند تغییر کند. برای مثال، تغییر در واحد پولی که قیمت های فروش کالاها و خدمات را به طور قابل ملاحظه تحت تأثیر قرار دهد ممکن است به تغییر در واحد پول عملیاتی واحد تجاری منجر گردد.
- اثر تغییر در واحد پول عملیاتی، با تسری به آینده به حساب منظور میشود. به عبارت دیگر، واحد تجاری با استفاده از نرخ ارز در تاریخ تغییر، تمام اقلام را به واحد پول عملیاتی جدید تسعیر می‌نماید. مبالغ تسعیرشده برای اقلام غیرپولی به عنوان بهای تمام شده آنها در نظر گرفته میشود. تفاوت های تسعیر ناشی از تسعیر عملیات خارجی که قبلاً طبق بند ۳۲ و بند ۴۰(ج) در سایر اقلام سود و زیان جامع شناسایی شده است تا زمان واگذاری عملیات خارجی، از حقوق مالکانه به صورت سود و زیان تجدیدطبقه‌بندی نمی‌شود.
اطلاعات این نوشته
شما میتوانید در صورت تمایل این پست را در شبکه های اجتماعی خود بازنشر دهید .
نظرات ارزشمند شما در هایســـود
بدون دیدگاه برای پست " استانداردهای حسابداری 16 | آثار تغییر در نرخ بخش اول "
