- هدف اطلاعات مربوط به جریان های نقدی واحد تجاری، در فراهم آوردن مبنایی برای ارزیابی توانایی واحد تجاری در ایجاد نقد و معادل های نقد و نیازهای واحد تجاری در استفاده از جریان های نقدی مزبور، برای استفادهکنندگان صورت های مالی مفید است. اتخاذ تصمیمات اقتصادی توسط استفادهکنندگان، مستلزم ارزیابی توانایی واحد تجاری در ایجاد نقد و معادل های نقد و زمان بندی و اطمینان از ایجاد آن است.
هدف این استاندارد، تدوین الزاماتی برای ارائه اطلاعات درباره تغییرات تاریخی نقد و معادل های نقد واحد تجاری از طریق صورت جریان های نقدی است که در آن، جریان های نقدی هر دوره بر حسب فعالیت های عملیاتی، سرمایهگذاری و تأمین مالی طبقهبندی میشود.
دامنه کاربرد
۲ . واحد تجاری باید صورت جریان های نقدی را طبق الزامات این استاندارد تهیه کند و آن را به عنوان بخش جدانشدنی صورت های مالی، برای هر دورهای که صورت های مالی تهیه میشود، ارائه نماید.
۳ . استفادهکنندگان صورت های مالی واحد تجاری، به چگونگی ایجاد و مصرف نقد و معادل های نقد در واحد تجاری علاقهمند هستند. این موضوع بدون توجه به ماهیت فعالیت های واحد تجاری و صرفنظر از تلقی یا عدم تلقی نقد به عنوان محصول واحد تجاری که در مؤسسات مالی ممکن است مطرح باشد، مصداق دارد. با وجود اینکه فعالیت های اصلی مولد درآمد در واحدهای تجاری، متفاوت است، اما نیازهای آنها به نقد اساساً مشابه است. واحدهای تجاری برای هدایت عملیات، پرداخت تعهدات و ایجاد بازده برای سرمایهگذاران خود، به نقد نیاز دارند. بنابراین، طبق این استاندارد تمام واحدهای تجاری ملزم به ارائه صورت جریان های نقدی هستند.
منافع اطلاعات جریان های نقدی
۴ . صورت جریان های نقدی همراه با سایر صورت های مالی، اطلاعاتی فراهم میآورد تا استفادهکنندگان صورت های مالی بتوانند تغییرات در خالص دارایی های واحد تجاری، ساختار مالی واحد تجاری (شامل نقدینگی و توان پرداخت بدهی ها) و توانایی واحد تجاری در تأثیرگذاری بر مبالغ و زمان بندی جریان های نقدی به منظور سازگاری با تغییر شرایط و فرصت ها را ارزیابی کنند. اطلاعات جریان های نقدی در ارزیابی توانایی واحد تجاری در ایجاد نقد و معادل های نقد مفید است و برای استفادهکنندگان صورت های مالی، ایجاد مدل های ارزیابی و مقایسه ارزش فعلی جریان های نقدی آتی واحدهای تجاری مختلف را امکانپذیر میکند. اطلاعات جریان های نقدی، همچنین قابلیت مقایسه گزارشگری نتایج عملیات واحدهای تجاری مختلف را بهبود میبخشد زیرا، آثار بکارگیری رویههای مختلف حسابداری در معاملات و رویدادهای یکسان را حذف می کند.
۵ . اطلاعات تاریخی جریان های نقدی، اغلب به عنوان نشانهای از مبلغ، زمان بندی و اطمینان از جریان های نقدی آتی بکار میرود. اطلاعات مزبور همچنین جهت بررسی صحت ارزیابی های گذشته از جریان های نقدی آتی و ارزیابی ارتباط بین سودآوری و خالص جریان های نقدی و تأثیر تغییر قیمتها مفید است.
تعاریف
۶ . در این استاندارد، اصطلاحات زیر با معانی مشخص بکار رفته است:
نقد، شامل نقد در دسترس و سپردههای دیداری است.
معادل های نقد سرمایهگذاری های کوتاهمدت با نقدشوندگی بالا است که به سرعت قابل تبدیل به مبلغ معینی نقد میباشد و ریسک تغییر ارزش آن کم است.
جریان های نقدی عبارت از جریان های ورودی و خروجی نقد و معادل های نقد است.
فعالیت های عملیاتی عبارت است از فعالیت های اصلی مولد درآمد عملیاتی واحد تجاری و سایر فعالیت هایی که جزء فعالیت های سرمایهگذاری و تأمین مالی نباشند.
فعالیت های سرمایهگذاری، تحصیل یا واگذاری دارایی های بلندمدت و سایر سرمایهگذاری ها بجز معادل های نقد است.
فعالیت های تأمین مالی، فعالیت هایی است که موجب تغییر مبلغ و ترکیب حقوق مالکانه و استقراض های واحد تجاری میشود.
نقد و معادل های نقد
۷ . معادل های نقد با هدف ایفای تعهدات نقدی کوتاهمدت، و نه با هدف سرمایهگذاری یا سایر اهداف، نگهداری میشود. برای اینکه سرمایهگذاری به عنوان معادل نقد شناخته شود، باید به سرعت قابل تبدیل به مبلغ معینی نقد باشد و ریسک تغییر ارزش آن کم باشد. بنابراین، سرمایهگذاری معمولاً فقط زمانی واجد شرایط به عنوان معادل های نقد است که سررسید آن کوتاه، مثلاً حداکثر سه ماه از تاریخ تحصیل، باشد. سرمایهگذاری در ابزارهای مالکانه معادل نقد نیست، مگر اینکه ماهیت آن، معادل نقد باشد.
۸ . جریان های نقدی، انتقالات بین اقلام نقد یا معادل های نقد را شامل نمیشود زیرا این اقلام به جای اینکه بخشی از فعالیت های عملیاتی، سرمایهگذاری و تأمین مالی واحد تجاری باشند، بخشی از مدیریت نقد واحد تجاری محسوب میشوند. مدیریت نقد، سرمایهگذاری نقد مازاد در معادل های نقد را شامل میشود.
ارائه صورت جریان های نقدی
۹ . صورت جریان های نقدی باید جریان های نقدی طبقهبندیشده بر حسب فعالیت های عملیاتی، سرمایهگذاری و تأمین مالی را گزارش کند.
۱۰ . واحد تجاری، جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی، سرمایهگذاری و تأمین مالی را متناسب با فعالیت های خود ارائه میکند. طبقهبندی بر حسب فعالیت، اطلاعاتی فراهم میکند که استفادهکنندگان میتوانند تأثیر آن فعالیت ها بر وضعیت مالی واحد تجاری و مبلغ نقد و معادل های نقد را ارزیابی کنند. این اطلاعات، همچنین میتواند برای ارزیابی روابط بین فعالیت های مزبور مورد استفاده قرار گیرد.
۱۱ . یک معامله منفرد ممکن است شامل جریان های نقدی باشد که به صورت متفاوت طبقهبندی میشوند. برای مثال، در یک مؤسسه مالی زمانی که بازپرداخت نقدی تسهیلات شامل اصل و سود تسهیلات است، سود پرداختی بابت تسهیلات معمولاً به عنوان فعالیت عملیاتی و بازپرداخت اصل به عنوان فعالیت تأمین مالی طبقهبندی میشود.
فعالیت های عملیاتی
۱۲ . مبلغ جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی، معیار اصلی در ارزیابی این موضوع است که عملیات واحد تجاری، تا چه میزان جریان های نقدی کافی برای بازپرداخت وام ها، نگه داشت توان عملیاتی واحد تجاری، پرداخت سود تقسیمی و انجام سرمایهگذاری جدید بدون استفاده از منابع مالی برونسازمانی، ایجاد کرده است. برای پیشبینی جریان های نقدی عملیاتی آتی، ارائه اطلاعات تاریخی درباره برخی اجزای جریان های نقدی عملیاتی، همراه با سایر اطلاعات، مفید است.
۱۳ . جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی، اساساً مربوط به فعالیت های اصلی مولد درآمد عملیاتی واحد تجاری است. بنابراین، جریان های نقدی یاد شده، معمولاً ناشی از معاملات و سایر رویدادهایی است که در محاسبه سود یا زیان دوره منظور میشود. مثالهایی از جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی، به شرح زیر است:
الف. دریافت های نقدی حاصل از فروش کالا و ارائه خدمات؛
ب . دریافت های نقدی حاصل از حق امتیاز، حقالزحمه، کارمزد و سایر درآمدهای عملیاتی؛
پ . پرداخت های نقدی به عرضهکنندگان کالا و خدمات؛
ت . پرداخت های نقدی به کارکنان و از جانب آنها؛
ث . دریافت ها و پرداخت های نقدی شرکت بیمه بابت حق بیمهها، خسارت ها، مستمری ها و سایر مزایای بیمهای؛
ج . پرداخت های نقدی یا استردادهای نقدی مربوط به مالیات بر درآمد، به غیر از مواردی که بتوان بطور مشخص آنها را به عنوان فعالیت های تأمین مالی و سرمایهگذاری شناسایی کرد؛ و
چ . دریافت ها و پرداخت های نقدی مربوط به قراردادهای منعقد شده با مقاصد تجاری یا معاملاتی.
برخی معاملات، مانند فروش یک قلم ماشینآلات، ممکن است منجر به سود یا زیانی گردد که در صورت سود و زیان شناسایی میشود. جریان های نقدی مرتبط با اینگونه معاملات، در زمره جریان های نقدی حاصل از فعالیت های سرمایهگذاری محسوب میشود. با وجود این، پرداخت های نقدی برای ساخت یا تحصیل دارایی های نگهداریشده برای اجاره به دیگران و متعاقباً نگهداریشده برای فروش، جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی است. دریافت های نقدی حاصل از اجارهها و فروش های بعدی این دارایی ها، جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی میباشد.
۱۴ . واحد تجاری ممکن است برای مقاصد تجاری یا معاملاتی، اوراق بهاداری را برای فروش مجدد نگهداری کند. بنابراین، جریان های نقدی حاصل از خرید و فروش اوراق بهادار تجاری یا معاملاتی به عنوان فعالیت های عملیاتی طبقهبندی میشود. همچنین، وام های اعطایی توسط مؤسسات مالی معمولاً به عنوان فعالیت های عملیاتی طبقهبندی میشود، زیرا این اقلام با فعالیت های اصلی مولد درآمد عملیاتی آن مؤسسه مالی، در ارتباط هستند.
فعالیت های سرمایهگذاری
۱۵ . افشای جداگانه جریان های نقدی حاصل از فعالیت های سرمایهگذاری اهمیت دارد زیرا اینگونه جریان های نقدی، نشاندهنده میزان مخارجی است که برای تحصیل منابع به منظور ایجاد سود و جریان های نقدی آتی، مصرف شده است. تنها، مخارجی که منجر به شناسایی دارایی در صورت وضعیت مالی میشود واجد شرایط طبقهبندی به عنوان فعالیت های سرمایهگذاری است. نمونههایی از جریان های نقدی حاصل از فعالیت های سرمایهگذاری به شرح زیر است:
الف. پرداخت های نقدی برای تحصیل دارایی های ثابت مشهود، دارایی های نامشهود و سایر دارایی های بلندمدت. این پرداخت ها شامل مخارج توسعه سرمایهای و دارایی های ثابت مشهود ساختهشده در داخل واحد تجاری نیز می باشد؛
ب . دریافت های نقدی حاصل از فروش دارایی های ثابت مشهود، دارایی های نامشهود و سایر دارایی های بلندمدت؛
پ . پرداخت های نقدی برای تحصیل ابزارهای مالکانه یا ابزارهای بدهی سایر واحدهای تجاری و منافع در مشارکت های خاص (بجز پرداخت های مربوط به تحصیل ابزارهایی که معادل های نقد محسوب می شوند یا سایر ابزارهایی که با مقاصد تجاری یا معاملاتی نگهداری می شوند)؛
ت . دریافت های نقدی حاصل از فروش ابزارهای مالکانه یا ابزارهای بدهی سایر واحدهای تجاری و منافع در مشارکت های خاص (بجز دریافت های مربوط به ابزارهایی که معادل های نقد محسوب می شوند یا سایر ابزارهایی که با مقاصد تجاری یا معاملاتی نگهداری می شوند)؛
ث . تسهیلات اعطایی به دیگران (بجز تسهیلات اعطایی توسط مؤسسات مالی)؛
ج . وصول تسهیلات اعطایی به دیگران (بجز تسهیلات اعطایی مؤسسات مالی)؛
چ . پرداخت های نقدی مرتبط با قراردادهای آتی، پیمان های آتی، قراردادهای اختیار معامله و قراردادهای سواپ به استثنای مواقعی که این قراردادها با مقاصد تجاری یا معاملاتی نگهداری میشوند یا پرداخت هایی که به عنوان فعالیت های تأمین مالی طبقهبندی می شوند؛
ح . دریافت های نقدی حاصل از قراردادهای آتی، پیمان های آتی، قراردادهای اختیار معامله و قراردادهای سوآپ، به استثنای مواقعی که این قراردادها با مقاصد تجاری یا معاملاتی نگهداری میشوند یا دریافت هایی که به عنوان فعالیت های تأمین مالی طبقهبندی می شوند.
فعالیت های تأمین مالی
۱۶ . افشای جداگانه جریان های نقدی حاصل از فعالیت های تأمین مالی، اهمیت دارد زیرا به تأمینکنندگان منابع مالی واحد تجاری در پیشبینی ادعاها نسبت به جریان های نقدی آتی کمک می کند. نمونههایی از جریان های نقدی حاصل از فعالیت های تأمین مالی، به شرح زیر است:
الف. دریافت های نقدی حاصل از انتشار سهام یا سایر ابزارهای مالکانه؛
ب . پرداخت های نقدی به مالکان برای تحصیل یا بازخرید سهام واحد تجاری؛
پ . دریافت های نقدی حاصل از انتشار اوراق بدهی، تسهیلات، اسناد تجاری و سایر استقراض های کوتاهمدت یا بلندمدت؛
ت . پرداخت های نقدی برای تسویه مبالغ استقراضشده؛
ث . پرداخت های نقدی توسط اجارهکننده بابت تسویه بدهی مربوط به اجاره تأمین مالی.
گزارشگری جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی
۱۷ . واحد تجاری باید جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی را با بکارگیری یکی از روش های زیر گزارش کند:
الف. روش مستقیم، که به موجب آن طبقات اصلی ناخالص دریافت های نقدی و ناخالص پرداخت های نقدی افشا میشود؛
ب . روش غیرمستقیم، که به موجب َآن سود یا زیان دوره، بابت آثار معاملات دارای ماهیت غیرنقدی، آثار اقلام تعهدی یا انتقالی مرتبط با دریافت ها و پرداخت های نقدی عملیاتی گذشته یا آینده، و آثار اقلام درآمد یا هزینه مرتبط با جریان های نقدی حاصل از فعالیت های سرمایهگذاری یا تأمین مالی، تعدیل میشود. - به واحدهای تجاری توصیه میشود جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی را با استفاده از روش مستقیم گزارش کنند. روش مستقیم اطلاعاتی ارائه میکند که میتواند در پیشبینی جریان های نقدی آتی مفید واقع شود و این در حالی است که در روش غیرمستقیم اینگونه اطلاعات ارائه نمیشود. طبق روش مستقیم، اطلاعات مربوط به طبقات اصلی ناخالص دریافت های نقدی و ناخالص پرداخت های نقدی واحد تجاری ممکن است از طریق یکی از موارد زیر بدست آید:
الف. سوابق حسابداری واحد تجاری؛ یا
ب . تعدیل فروش، بهای تمام شده فروش (درآمد مالی و درآمدهای مشابه و هزینه مالی و هزینههای مشابه برای یک مؤسسه مالی) و سایر اقلام صورت سود و زیان بابت موارد زیر: - تغییرات در موجودی ها و دریافتنیها و پرداختنی های عملیاتی طی دوره؛
- سایر اقلام غیرنقدی؛ و
- سایر اقلامی که آثار نقدی آنها، مربوط به جریان های نقدی سرمایهگذاری یا تأمین مالی است.
۱۹ . در روش غیرمستقیم، خالص جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی، از طریق تعدیل سود یا زیان دوره بابت موارد زیر، محاسبه میشود:
الف. تغییرات در موجودی ها و دریافتنیها و پرداختنی های عملیاتی طی دوره؛
ب . اقلام غیرنقدی نظیر استهلاک، ذخایر، مالیات های انتقالی، سودها و زیان های تحققنیافته تغییر در نرخ های ارز و سود توزیعنشده واحدهای تجاری وابسته؛
پ . تمام اقلام دیگری که آثار نقدی آنها، جریان های نقدی مربوط به سرمایهگذاری یا تأمین مالی است.
گزارشگری جریان های نقدی حاصل از فعالیت های سرمایهگذاری و تأمین مالی
۲۰ . واحد تجاری باید طبقات اصلی ناخالص دریافت های نقدی و ناخالص پرداخت های نقدی حاصل از فعالیت های سرمایهگذاری و تأمین مالی را، به استثنای جریان های نقدی موضوع بندهای ۲۱ و ۲۴، که بر مبنای خالص گزارش میشوند، بطور جداگانه گزارش کند.
گزارشگری جریان های نقدی بر مبنای خالص
۲۱ . جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی، سرمایهگذاری یا تأمین مالی زیر، ممکن است بر مبنای خالص گزارش شود:
الف. دریافت ها و پرداخت های نقدی از طرف مشتریان، در صورتی که آن جریان های نقدی منعکسکننده فعالیت های مشتری، و نه واحد تجاری، باشد،
ب . دریافت ها و پرداخت های نقدی در رابطه با اقلامی که گردش آنها سریع، مبالغ آنها بزرگ و سررسید آنها کوتاه باشد.
۲۲ . نمونههایی از دریافت ها و پرداخت های موضوع بند ۲۱(الف) به شرح زیر است:
الف. قبول و بازپرداخت سپردههای دیداری توسط یک بانک؛
ب . وجوه نگهداری شده مشتریان توسط یک شرکت سرمایهگذاری؛
پ . اجارههای وصولشده از طرف مالکان دارایی ها و پرداخت آن به مالکان.
۲۳ . مثال هایی از دریافت ها و پرداخت های نقدی موضوع بند ۲۱(ب)، شامل تسهیلات اعطایی و بازپرداخت آن در موارد زیر است:
الف. اصل مبالغ مرتبط با مشتریان کارت های اعتباری؛
ب . خرید و فروش سرمایهگذاری ها؛
پ . سایر استقراض های کوتاهمدت، برای مثال، مواردی که سررسید سه ماه یا کمتر دارند.
۲۴ . در مؤسسات مالی، میتوان جریان های نقدی حاصل از هر یک از فعالیت های زیر را بر مبنای خالص گزارش کرد:
الف. دریافت ها و پرداخت های نقدی مربوط به قبول و بازپرداخت سپردههای دارای سررسید ثابت؛
ب . سپردهگذاری نزد سایر مؤسسات مالی و برداشت از سپردههای مذکور ؛
پ . تسهیلات اعطایی به مشتریان و بازپرداخت آنها.
جریان های نقدی ارزی
۲۵ . جریان های نقدی حاصل از معاملات ارزی باید به واحد پول عملیاتی واحد تجاری ثبت شود. برای این کار مبلغ ارزی بر مبنای نرخ مبادله بین پول عملیاتی و ارز در تاریخ جریان های نقدی، تسعیر می شود.
۲۶ . جریان های نقدی واحد تجاری فرعی خارجی باید با استفاده از نرخ های مبادله بین واحد پول عملیاتی و ارز در تاریخ جریان های نقدی، تسعیر شود.
۲۷ . جریان های نقدی ارزی، به شیوهای مطابق با استاندارد حسابداری ۱۶ آثار تغییر در نرخ ارز، گزارش میشود. طبق آن استاندارد، استفاده از نرخ مبادلهای که تقریبی از نرخ واقعی است، مجاز میباشد. برای مثال، میانگین موزون نرخ مبادله ارز در یک دوره را می توان برای ثبت معاملات ارزی یا تسعیر جریان های نقدی واحد تجاری فرعی خارجی استفاده کرد. با این وجود، طبق استاندارد حسابداری ۱۶، استفاده از نرخ مبادله ارز در پایان دوره گزارشگری برای تسعیر جریان های نقدی واحد تجاری فرعی خارجی مجاز نیست.
۲۸ . سودها و زیان های تحققنیافته ناشی از تغییر در نرخ های مبادله ارز، جریان های نقدی نیستند. به هر حال، اثر تغییر نرخ مبادله ارز بر نقد و معادل های نقد نگهداریشده یا قابل دریافت بر حسب ارز، به منظور تطبیق نقد و معادل های نقد ابتدا و پایان دوره، در صورت جریان های نقدی گزارش می شود. این مبلغ جدا از جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی، سرمایهگذاری و تأمین مالی ارائه میشود و شامل هرگونه تفاوت، در صورت وجود، است که در آن، جریان های نقدی به نرخ های مبادله ارز در پایان دوره گزارش شده است.
سود تسهیلات و سود تقسیمی
۲۹ . جریان های نقدی حاصل از سود تسهیلات و سود تقسیمی دریافتی و پرداختی، باید جداگانه افشا شود.
۳۰ . جمع مبلغ سود تسهیلات پرداختی طی یک دوره، صرفنظر از شناسایی به عنوان هزینه در صورت سود و زیان یا احتساب در بهای تمام شده دارایی طبق استاندارد حسابداری ۱۳ مخارج تأمین مالی، در صورت جریان های نقدی افشا می شود.
۳۱ . در یک مؤسسه مالی، سود پرداختی بابت تسهیلات و نیز سود دریافتی بابت تسهیلات و سود تقسیمی دریافتی، معمولاً به عنوان جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی طبقهبندی میشود. با این وجود، در سایر واحدهای تجاری، سود پرداختی بابت تسهیلات به عنوان جریان های نقدی حاصل از فعالیت های تأمین مالی طبقهبندی میشود. سود دریافتی بابت تسهیلات اعطایی و سود تقسیمی دریافتی، به عنوان جریان های نقدی حاصل از فعالیت های سرمایهگذاری طبقهبندی میشود. سود تقسیمی پرداختی نیز به عنوان جریان های نقدی حاصل از فعالیت های تأمین مالی طبقهبندی میشود.
مالیات بر درآمد
۳۲ . جریان های نقدی حاصل از مالیات بردرآمد، باید جداگانه افشا و به عنوان جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی طبقهبندی شود، مگر اینکه بتوان آن را به طور مشخص، مرتبط با فعالیت های تأمین مالی و سرمایهگذاری تشخیص داد.
۳۳ . مالیات بر درآمد، ناشی از معاملاتی است که منجر به جریان های نقدی میشود و در صورت جریان های نقدی، به عنوان فعالیت های عملیاتی، سرمایهگذاری یا تأمین مالی طبقهبندی میگردد. اگرچه ممکن است هزینه مالیات به آسانی به عنوان فعالیت سرمایهگذاری یا تأمین مالی، قابل تشخیص باشد، اما تشخیص جریان های نقدی مرتبط با آن اغلب دشوار است و ممکن است در دورهای متفاوت از دوره جریان های نقدی معامله مربوط واقع شود. بنابراین، مالیات های پرداختی معمولاً به عنوان جریان های نقدی حاصل از فعالیت های عملیاتی طبقهبندی میشوند. اما چنانچه تشخیص ارتباط جریان های نقدی مالیاتی با معامله منفردی که منجر به جریان های نقدی طبقهبندیشده به عنوان فعالیت های سرمایهگذاری یا تأمین مالی میشود، عملی باشد، جریان های نقدی مالیاتی به عنوان فعالیت سرمایهگذاری یا فعالیت تأمین مالی طبقهبندی میشود. چنانچه جریان های نقدی مالیاتی به بیش از یک طبقه فعالیت تخصیص یابد، مبلغ کل مالیات پرداختی افشا میشود.
سرمایهگذاری در واحدهای تجاری فرعی، واحدهای تجاری وابسته و مشارکت های خاص
۳۴ . هنگامی که برای حسابداری سرمایهگذاری در واحد تجاری وابسته، مشارکت خاص یا واحد تجاری فرعی از روش ارزش ویژه یا روش بهای تمام شده استفاده میشود، در صورت جریان های نقدی سرمایهگذار، تنها جریان های نقدی با سرمایهپذیر، برای مثال، سود تقسیمی و تسهیلات اعطایی، گزارش میشود.
۳۵ . یک واحد تجاری که منافع خود در واحد تجاری وابسته یا مشارکت خاص را به روش ارزش ویژه گزارش میکند، در صورت جریان های نقدی خود، جریان های نقدی مربوط به سرمایهگذاری در واحد تجاری وابسته یا مشارکت خاص، و مبالغ توزیع سود و سایر دریافتها و پرداخت ها با واحد تجاری وابسته یا مشارکت خاص را گزارش میکند.
تغییر در منافع مالکیت در واحدهای تجاری فرعی و سایر فعالیت های تجاری
۳۶ . مجموع جریان های نقدی حاصل از تحصیل یا از دست دادن کنترل واحدهای تجاری فرعی یا سایر فعالیت های تجاری، باید جداگانه ارائه و به عنوان فعالیت های سرمایهگذاری طبقهبندی شود.
۳۷ . واحد تجاری باید در ارتباط با بدست آوردن و از دست دادن کنترل واحدهای تجاری فرعی یا سایر فعالیت های تجاری طی دوره، هر یک از موارد زیر را بصورت تجمیعی افشا کند:
الف. کل مابهازای پرداختی یا دریافتی؛
ب . آن بخش از مابهازا که به صورت نقد و معادل های نقد است؛
پ . مبلغ نقد و معادل های نقد در واحدهای تجاری فرعی یا سایر فعالیت های تجاری که کنترل آنها بدست آمده یا از دست رفته است؛ و
ت . مبلغ دارایی ها و بدهی ها، به غیر از نقد و معادل های نقد، در واحدهای تجاری فرعی یا سایر فعالیت های تجاری که کنترل آنها بدست آمده یا از دست رفته است، بصورت خلاصه و بر حسب طبقات اصلی.
۳۸ . ارائه جداگانه آثار جریان های نقدی حاصل از بدست آوردن یا از دست دادن کنترل واحدهای تجاری فرعی یا سایر فعالیت های تجاری، به عنوان اقلام اصلی جداگانه به همراه افشای جداگانه مبالغ دارایی ها و بدهی های تحصیلشده یا واگذارشده ،کمک میکند تا جریان های نقدی مزبور از جریان های نقدی حاصل از سایر فعالیت های عملیاتی، سرمایهگذاری و تأمین مالی تفکیک شود. آثار جریان های نقدی مربوط به از دست دادن کنترل، از آثار جریان های نقدی حاصل از بدست آوردن کنترل، کسر نمیشود.
۳۹ . در صورت جریان های نقدی، مجموع مبالغ نقد پرداختی یا دریافتی به عنوان مابهازای بدست آوردن یا از دست دادن کنترل واحدهای تجاری فرعی یا سایر فعالیت های تجاری، پس از کسر نقد و معادل های نقد تحصیلشده یا واگذارشده مرتبط با بخشی از این معاملات، رویدادها یا تغییر در شرایط، گزارش میشود.
۴۰ . جریان های نقدی حاصل از تغییر در منافع مالکیت در واحد تجاری فرعی که منجر به از دست دادن کنترل نمیشود، باید به عنوان جریان های نقدی حاصل از فعالیت های تأمین مالی طبقهبندی شود.
۴۱ . تغییر در منافع مالکیت در واحد تجاری فرعی که منجر به از دست دادن کنترل نمیشود، مانند خرید یا فروش بعدی ابزارهای مالکانه واحد تجاری فرعی توسط واحد تجاری اصلی، به عنوان معاملات مالکانه به حساب منظور میشود.
معاملات غیرنقدی
۴۲ . معاملات سرمایهگذاری و تأمین مالی که مستلزم استفاده از نقد یا معادل های نقد نیست، نباید در صورت جریان های نقدی انعکاس یابد. چنین معاملاتی باید در جای دیگری در صورت های مالی بهگونهای افشا شود که تمام اطلاعات مربوط به اینگونه فعالیت های سرمایهگذاری و تأمین مالی ارائه شود.
۴۳ . بسیاری از فعالیت های سرمایهگذاری و تأمین مالی، اگرچه بر ساختار سرمایه و دارایی واحد تجاری اثر می گذارند، اما اثر مستقیم بر جریان های نقدی جاری واحد تجاری ندارند. حذف معاملات غیرنقدی از صورت جریان های نقدی، با هدف صورت جریان های نقدی مبنی بر عدم انعکاس اقلام مزبور در جریان های نقدی دوره جاری، سازگار است. مثال هایی از معاملات غیرنقدی عبارتند از:
الف. تحصیل دارایی ها در قبال بدهی های مستقیم یا از طریق اجاره تأمین مالی؛
ب . تحصیل یک واحد تجاری در قبال صدور سهام؛ و
پ . تبدیل بدهی به حقوق مالکانه.
تغییر در بدهی های حاصل از فعالیت های تأمین مالی
۴۴ . واحد تجاری باید اطلاعاتی افشا کند که استفادهکنندگان صورت های مالی بتوانند تغییر در بدهی های حاصل از فعالیت های تأمین مالی، شامل تغییرات حاصل از جریان های نقدی و تغییرات غیرنقدی را ارزیابی کنند.
۴۵ . برای رعایت الزام مندرج در بند ۴۴، واحد تجاری باید تغییرات زیر در بدهی های حاصل از فعالیت های تأمین مالی را افشا کند:
الف. تغییرات حاصل از جریان های نقدی تأمین مالی؛
ب . تغییرات حاصل از بدست آوردن یا از دست دادن کنترل واحدهای تجاری فرعی یا سایر فعالیت های تجاری؛
پ . تأثیر تغییر در نرخ های مبادله ارز؛
ت . تغییر در ارزش منصفانه؛ و
ث . سایر تغییرات.
۴۶ . بدهی های حاصل از فعالیت های تأمین مالی، بدهی هایی هستند که جریان های نقدی آنها یا جریان های نقدی آتی آنها، در صورت جریان های نقدی به عنوان جریان های نقدی حاصل از فعالیت های تأمین مالی طبقهبندی میشود.
۴۷ . یک روش برای رعایت افشای مندرج در بند ۴۴، تهیه صورت تطبیق بین ماندههای ابتدا و پایان دوره در صورت وضعیت مالی برای بدهی های حاصل از فعالیت های تأمین مالی، شامل تغییرات مشخصشده در بند ۴۵ است. چنانچه واحد تجاری چنین صورت تطبیقی را تهیه کند باید اطلاعات کافی را ارائه نماید تا استفادهکنندگان صورت های مالی بتوانند اقلام مندرج در صورت تطبیق را به صورت وضعیت مالی و صورت جریان های نقدی ارتباط دهند.
۴۸ . چنانچه واحد تجاری اطلاعات الزامی طبق بند ۴۴ را همراه با اطلاعات مربوط به تغییر در سایر دارایی ها و بدهی ها افشا کند، باید تغییر در بدهی های حاصل از فعالیت های تأمین مالی را جدا از تغییر در سایر دارایی ها و بدهی های مذکور افشا نماید.
اجزای نقد و معادل های نقد
۴۹ . واحد تجاری باید اجزای تشکیلدهنده نقد و معادل های نقد را افشا کند و باید صورت تطبیق این مبالغ در صورت جریان های نقدی و اقلام مشابه گزارششده در صورت وضعیت مالی را ارائه نماید.
۵۰ . با توجه به تنوع رویههای مدیریت نقد و مقررات بانکداری و به منظور رعایت استاندارد حسابداری ۱ ارائه صورت های مالی، واحد تجاری رویه خود در خصوص تعیین اجزای نقد و معادل های نقد را افشا میکند.
۵۱ . اثر هرگونه تغییر در رویه تعیین اجزای نقد و معادل های نقد، برای مثال، تغییر در طبقهبندی ابزارهای مالی که قبلاً به عنوان بخشی از پرتفوی سرمایهگذاری واحد تجاری محسوب شده است، طبق استاندارد حسابداری ۳۴ رویههای حسابداری، تغییر در برآوردهای حسابداری و اشتباهات گزارش میشود.
سایر موارد افشا
۵۲ . واحد تجاری باید مبلغ ماندههای بااهمیت نقد و معادل های نقد نگهداریشده توسط واحد تجاری که برای استفاده گروه در دسترس نمی باشد و همچنین دلیل آن را افشا کند.
۵۳ . در بسیاری از شرایط، ماندههای نقد و معادل های نقد نگهداریشده در واحد تجاری، برای استفاده گروه در دسترس نیست. مثال هایی در این خصوص، شامل ماندههای نقد و معادل های نقد نگهداریشده توسط واحد تجاری فرعی است که به دلیل اعمال کنترل های ارزی یا سایر محدودیت های قانونی کشور محل فعالیت آن، این ماندهها برای استفاده توسط واحد تجاری اصلی یا سایر واحدهای تجاری فرعی، در دسترس نمی باشد. - برای درک وضعیت مالی و نقدینگی واحد تجاری، اطلاعات بیشتر می تواند مربوط باشد. افشای این اطلاعات، همراه با توضیح مدیریت در این خصوص، که میتواند شامل موارد زیر باشد، توصیه می شود:
الف . مبلغ تسهیلات مالی استفادهنشده که ممکن است در فعالیت های عملیاتی آتی و تسویه تعهدات سرمایهای بکار گرفته شود، با ذکر هرگونه محدودیت در استفاده از این تسهیلات؛
ب . مجموع مبالغ جریان های نقدی مربوط به افزایش در ظرفیت عملیاتی جدا از جریان های نقدی لازم برای حفظ ظرفیت عملیاتی؛ و
پ . مبلغ جریان های نقدی ناشی از فعالیت های عملیاتی، سرمایهگذاری و تأمین مالی مربوط به هر یک از قسمت های قابل گزارش (به استاندارد حسابداری ۲۵ گزارشگری بر حسب قسمت های مختلف مراجعه شود). - افشای جداگانه جریان های نقدی مربوط به افزایش در ظرفیت عملیاتی و جریان های نقدی لازم برای حفظ ظرفیت عملیاتی، به استفادهکنندگان کمک میکند تا کفایت سرمایهگذاری واحد تجاری برای حفظ ظرفیت عملیاتی را تعیین کنند. چنانچه واحد تجاری برای حفظ ظرفیت عملیاتی به میزان کافی سرمایهگذاری نکند، ممکن است به دلیل نقدینگی جاری و توزیع منابع بین مالکان، قضاوت نادرستی از سودآوری آتی ایجاد شود.
- افشای جریان های نقدی قسمت ها، به استفادهکنندگان کمک میکند تا روابط بین جریان های نقدی واحد تجاری به عنوان یک مجموعه واحد، و اجزای تشکیلدهنده آن و میزان دسترسی به جریان های نقدی قسمت ها و نوسانپذیری آن را بهتر درک کنند.
تاریخ اجرا
۵۷ . الزامات این استاندارد در مورد کلیه صورت های مالی که دوره مالی آنها از تاریخ ۱/۱/۱۳۹۸ و بعد از آن شروع می شود، لازمالاجراست.
مطابقت با استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی - با اجرای الزامات این استاندارد، مفاد استاندارد بینالمللی حسابداری ۷ صورت جریان های نقدی (ویرایش ۲۰۱۷) نیز رعایت می شود.
کنارگذاری استاندارد حسابداری ۲ (مصوب ۱۳۷۹) - استاندارد حسابداری ۲ صورت جریان های نقدی (مصوب ۱۳۹۷)، جایگزین استاندارد حسابداری ۲ صورت جریان وجوه نقد (مصوب ۱۳۷۹) میشود.
اطلاعات این نوشته
شما میتوانید در صورت تمایل این پست را در شبکه های اجتماعی خود بازنشر دهید .
نظرات ارزشمند شما در هایســـود
بدون دیدگاه برای پست " استانداردهای حسابداری 2 | صورت جریان های نقدی "
