کلیات
۱ . هدف این استاندارد، ارائه استانداردها و راهنمایی های لازم در‌مورد مسئولیت های حسابرس درباره اطلاعات مقایسه‌ای است. این استاندارد در مواردی که صورت های مالی خلاصه شده به‌همراه صورت های مالی حسابرسی شده ارائه می شود، کاربرد ندارد (در این‌گونه موارد به استانداردهای ۷۲۰ ، و ۸۰۰ ، مراجعه شود).
۲ . حسابرس باید اطمینان یابد که اطلاعات مقایسه‌ای از تمام جنبه‌های بااهمیت، منطبق با استانداردهای حسابداری است.
۳ . اطلاعات مربوط به دوره مالی گذشته به یکی از دو شکل زیر ارائه می‌شود:
الف ـ اطلاعات مقایسه‌ای یعنی مبالغ و سایر اطلاعات مربوط به دوره گذشته که به‌عنوان بخشی از صورت های مالی و به‌منظور استفاده در ارتباط با مبالغ و اطلاعات افشا شده دوره جاری (که در این استاندارد ”اقلام دوره جاری“ گفته می‌شود) ارائه می‌شود. اطلاعات مقایسه‌ای، صورت های مالی کامل محسوب نمی‌شود و به تنهایی قابل ارائه نیست. این اطلاعات، جزیی لاینفک از صورت های مالی دوره جاری است که تنها در ارتباط با اقلام دوره جاری مطالعه می‌شود.
ب ـ صورت های مالی مقایسه‌ای یعنی مبالغ و سایر اطلاعات مربوط به دوره گذشته که به‌منظور مقایسه با صورت های مالی دوره جاری ارائه می‌شود. صورت های مالی مقایسه‌ای (شامل صورت های مالی اساسی و یادداشت های توضیحی آن)، جزیی از صورت های مالی دوره جاری محسوب نمی‌شود و به تنهایی هم قابل ارائه است.
۴ . تفاوت های اساسی در گزارش حسابرس نسبت به اطلاعات مربوط به دوره مالی گذشته به‌شرح زیر است :
الف ـ در‌موارد ارائه اطلاعات مقایسه‌ای، گزارش حسابرس تنها به صورت های مالی دوره جاری اشاره می‌کند.
ب ـ در موارد ارائه صورت های مالی مقایسه‌ای، گزارش حسابرس به هریک از دوره‌هایی اشاره می‌کند که صورت های مالی آن ارائه شده است.
۵ . باتوجه به این که در استاندارد حسابداری شماره ۱ با عنوان ”نحوه ارائه صورت های مالی“ افشای اطلاعات مقایسه‌ای الزامی شده است، در این استاندارد راهنمایی های لازم تنها در باره مسئولیت های حسابرس نسبت به اطلاعات مقایسه‌ای و گزارشگری آنها ارائه می‌شود.
مسئولیت های حسابرس
۶ . حسابرس باید شواهد کافی و قابل قبولی را درباره انطباق اطلاعات مقایسه‌ای با استانداردهای حسابداری به دست آورد. میزان رسیدگی به اطلاعات مقایسه‌ای، به‌مراتب کم تر از حسابرسی اقلام دوره جاری است و معمولاًبه حصـول اطمینـان از صحیح و مناسب بودن نحـوه انعکاس و طبقه‌بندی آنها محدود می‌شود. روش های حسابرسی اطلاعات مقایسه‌ای به‌منظور ارزیابی موارد زیر اجرا می‌گردد :
الف ـ یکنواختی در به کارگیری رویه‌های حسابداری مورد استفاده درباره اطلاعات مقایسه‌ای نسبت به اقلام دوره جاری و در صورت وجود تغییر رویه، اعمال اصلاحات و یا افشای مناسب.
ب ـ انطباق اطلاعات مقایسه‌ای با مبالغ و موارد افشا شده در صورت های مالی دوره گذشته یا اعمال اصلاحات و یا افشای مناسب.
۷ . در مواردی که صورت های مالی دوره گذشته توسط حسابرس دیگری حسابرسی شده است، حسابرس جانشین اطلاعات مقایسه‌ای را به‌شرح بند ۶ بالا ارزیابی می‌کند و راهنمایی های ارائه شده در استاندارد ۵۱۰ ، را نیز به کار می‌گیرد.
۸ . در مواردی که صورت های مالی دوره گذشته حسابرسی نشده است، حسابرس اطلاعات مقایسه‌ای را به‌شرح بند ۶ بالا ارزیابی می‌کند و راهنمایی های ارائه شده در استاندارد ۵۱۰، را به کار می‌گیرد.
۹ . اگر حسابرس هنگام حسابرسی صورت های مالی دوره جاری از احتمال وجود تحریف بااهمیتی در اطلاعات مقایسه‌ای آگاه شود، روش های حسابرسی بیشتری را اجرا می‌کند که در آن شرایط، ضروری تشخیص می‌دهد.
گزارشگری
۱۰ . حسابرس نباید در گزارش خود به اطلاعات مقایسه‌ای اشاره کند؛ زیرا، درباره صورت های مالی دوره جاری، شامل اطلاعات مقایسه‌ای، به‌عنوان یک مجموعه واحد اظهارنظر می‌کند.
۱۱ . گزارش حسابرس تنها در شرایط مندرج در بندهای ۱۲ تا ۱۷، اشاره مشخصی به اطلاعات مقایسه‌ای خواهد داشت.
۱۲ . در مواردی که گزارش حسابرس نسبت به صورت های مالی دوره گذشته حاوی نظر مشروط، عدم اظهارنظر یا نظر مردود بوده و موضوعی که باعث تعدیل گزارش گردیده هنوز برطرف نشده است، حسابرس باید به یکی از دو روش زیر حسب مورد، عمل کند :
الف ـ چنانچه موضوع مورد نظر بر اقلام دوره جاری نیز اثر داشته باشد، حسابرس باید با اشاره به آثار آن بر اطلاعات مقایسه‌ای و اقلام دوره جاری، گزارش خود را تعدیل کند.
ب ـ چنانچه موضوع مورد نظر بر اقلام دوره جاری اثر نداشته باشد، حسابرس باید با اشاره به آثار آن بر اطلاعات مقایسه‌ای، گزارش خود را تعدیل کند.
۱۳ . در مواردی که گزارش حسابرس نسبت به صورت های مالی دوره گذشته حاوی نظر مشروط، عدم اظهارنظر یا نظر مردود بوده است و موضوعی که باعث تعدیل گزارش شده بود برطرف شده و به‌گونه‌ای مناسب نیز در صورت های مالی دوره جاری افشا شده باشد، حسابرس در گزارش دوره جاری خود معمولا اشـاره‌ای به موضوع مندرج در گزارش دوره گذشته نخواهد داشت. اما چنانچه حسابرس ضروری تشخیص دهد می‌تواند این موضوع را در یک بند تاکید بر مطلب خاص در گزارش خود بیاورد.
۱۴ . در برخی شرایط خاص، چنانچه حسابرس در حسابرسی صورت های مالی دوره جاری از تحریف بااهمیتی آگاه شود که بر صورت های مالی دوره گذشته اثر داشته اما گزارش مربوط از این بابت تعدیل نشده و اطلاعات مقایسه‌ای نیز به‌گونه‌ای مناسب تجدید ارائه نگردیده است باید گزارش خود را درباره صورت های مالی دوره جاری از بابت اطلاعات مقایسه‌ای تعدیل کند.
۱۵ . در مواردی که صورت های مالی دوره گذشته توسط حسابرس دیگری حسابرسی شده باشد، حسابرس جانشین باید در گزارش خود، پس از بند اظهار نظر، به موارد زیر اشاره کند :
الف ـ تصریح این که صورت های مالی دوره گذشته توسط حسابرس دیگری حسابرسی شده است.
ب ـ نوع اظهارنظر و تاریخ گزارش حسابرس قبلی.
- در مواردی که صورت های مالی دوره گذشته حسابرسی نگردیده است، حسابرس باید در گزارش خود، پس از بند اظهارنظر، تصریح کند که اطلاعات مقایسه‌ای حسابرسی نشده است. این تاکید از مسئولیت حسابرس نسبت به اجرای روش های مناسب و ضروری درباره مانده‌های ابتدای سال جاری، نمی‌کاهد. این موضوع که اطلاعات مقایسه‌ای حسابرسی نشده است در صورت های مالی سال جاری به‌روشنی افشا می‌شود.
- در مواردی که اطلاعات مقایسه‌ای حسابرسی نشده است و حسابرس دوره جاری به‌تحریف بااهمیتی در اطلاعات مقایسه‌ای برخورد می‌کند، حسابرس باید از مدیریت بخواهد اطلاعات مقایسه‌ای را تجدید ارائه کند و در صورت خوددداری مدیریت از انجام آن باید گزارش خود را از این بابت تعدیل کند.
تاریخ اجرا - این استاندارد برای حسابرسی صورت های مالی که دوره مالی آن از اول فروردین ۱۳۸۴ و پس از آن شروع می‌شود لازم الاجراست.
پیوست
نمونه‌هایی از گزارش حسابرس
الف ـ اطلاعات مقایسه‌ای: نمونه گزارش حسابرس برای شرایط توصیف شده در بند ۱۲ ـ الف
گزارش حسابرس مستقل
به مجمع عمومی عادی صاحبان سهام شرکت …
۱ . ترازنامه شرکت … در تاریخ ۲۹ اسفندماه ۲×۱۳ و صورت های سود و زیان، سود و زیان جامع و جریان وجوه نقد آن برای سال مالی منتهی به تاریخ مزبور، همراه با یادداشت های توضیحی یک تا … پیوست، مورد حسابرسی این مؤسسه قرار گرفته است. مسئولیت صورت های مالی با هیات مدیره شرکت و مسئولیت این مؤسسه، اظهارنظر نسبت به صورت های مالی مزبور براساس حسابرسی انجام شده، است.
۲ . حسابرسی این مؤسسه براساس استانداردهای حسابرسی انجام شده است. استانداردهای مزبور ایجاب می‌کند که این مؤسسه، حسابرسی را چنان برنامه‌ریزی و اجرا کند که از نبود تحریفی بااهمیت در صورت های مالی، اطمینانی معقول به دست آید. حسابرسی ازجمله شامل رسیدگی نمونه‌ای به شواهد پشتوانه مبالغ و اطلاعات مندرج در صورت های مالی است. حسابرسی همچنین، شامل ارزیابی اصول و رویه‌های حسابداری استفاده شده و براوردهای عمده به‌عمل آمده توسط هیات مدیره و ارزیابی کلیت ارائه صورت های مالی است. این مؤسسه اعتقاد دارد که حسابرسی انجام شده مبنایی معقول برای اظهارنظر فراهم می‌کند.
۳ . همان گونه که در یادداشت توضیحی… آمده است، از ابتدای سال ۱×۱۳ مبلغی از بابت استهلاک دارایی های ثابت در صورت های مالی شرکت منظور نشده است که این امر مغایر با استانداردهای حسابداری است. چنانچه برای ساختمان های شرکت به روش نزولی و با نرخ … درصد و ماشین‌آلات و تجهیزات آن به روش خط مستقیم و با نرخ … درصد در سال استهلاک در نظر گرفته می‌شد، زیان سال های ۲×۱۳ و ۱×۱۳ به ترتیب مبلغ … ریال و مبلغ … ریال افزایش و دارایی های ثابت شرکت بابت استهلاک انباشته، در پایان سال های ۲×۱۳ و۱×۱۳ به ترتیب مبلغ … ریال و مبلغ … ریال کاهش و زیان انباشته در پایان سال های۲×۱۳ و ۱×۱۳ به ترتیب مبلغ … ریال و مبلغ … ریال افزایش می‌یافت.
۴ . به نظر این موسسه، به‌استثنای آثار مورد مندرج در بند ۳ بالا، صورت های مالی یاد شده در بالا، وضعیت مالی‌شرکت… در تاریخ ۲۹ اسفندماه ۲×۱۳ و نتایج عملیات و جریان وجوه نقد آن را برای سال مالی منتهی به تاریخ مزبور، از تمام جنبه‌های بااهمیت، طبق استانداردهای حسابداری، به‌نحو مطلوب نشان می‌دهد.
۲۳ خردادماه ۳×۱۳ مؤسسه حسابرسی
ب ـ اطلاعات مقایسه‌ای : نمونه گزارش حسابرس برای شرایط توصیف شده در بند ۱۲ ـ ب
گزارش حسابرس مستقل
به مجمع عمومی عادی صاحبان سهام شرکت …
۱ . ترازنامه شرکت … در تاریخ ۲۹ اسفندماه ۲×۱۳ و صورت های سود و زیان، سود و زیان جامع و جریان وجوه نقد آن برای سال مالی منتهی به تاریخ مزبور، همراه با یادداشت های توضیحی یک تا … پیوست، مورد حسابرسی این مؤسسه قرار گرفته است. مسئولیت این صورت های مالی با هیات مدیره شرکت و مسئولیت این مؤسسه، اظهارنظر نسبت به صورت های مالی مزبور براساس حسابرسی انجام شده است.
۲ . حسابرسی این مؤسسه براساس استانداردهای حسابرسی انجام شده است. استانداردهای مزبور ایجاب می‌کند که این مؤسسه، حسابرسی را چنان برنامه‌ریزی و اجرا کند که از نبود تحریفی بااهمیت در صورت های مالی، اطمینانی معقول به دست آید. حسابرسی ازجمله شامل رسیدگی نمونه‌ای به شواهد پشتوانه مبالغ و اطلاعات مندرج در صورت های مالی است. حسابرسی همچنین، شامل ارزیابی اصول و رویه‌های حسابداری استفاده شده و براوردهای عمده به عمل آمده توسط هیات مدیره و ارزیابی کلیت ارائه صورت های مالی است. این مؤسسه اعتقاد دارد که حسابرسی انجام شده مبنایی معقول برای اظهارنظر فراهم می‌کند.
۳ . از آنجا که این مؤسسه طی سال ۱×۱۳ به‌عنوان حسابرس شرکت انتخاب شده است، بر شمارش موجودی های مواد و کالای ابتدای سال ۱×۱۳ نظارت نداشته و نتوانسته است با اجرای سایر روش های حسابرسی نیز از درستی مبلغ موجودی های مواد و کالای ابتدای سال ۱×۱۳ اطمینان حاصل کند. موجودی مواد و کالای ابتدای دوره یکی از عوامل اصلی تعیین نتایج عملیات است و این مؤسسـه نتوانستـه است تعدیـلات ضروری در‌مورد نتایج عملیات و سود انباشته ابتدای سال ۱×۱۳ را تعیین کند. گزارش این مؤسسه نسبت به صورت های مالی سال منتهی به ۲۹ اسفندماه ۱×۱۳ نیز از این بابت مشروط شده بود.
۴ . به نظر این موسسه، به‌استثنای آثار تعدیلات احتمالی که درصورت نبود محدودیت مندرج در بند۳ بالا بر اطلاعات مقایسه‌ای ضرورت می‌یافت، صورت های مالی یاد شده در بالا، وضعیت مالی شرکت… در تاریخ ۲۹ اسفندماه ۲×۱۳ و نتایج عملیات و جریان وجوه نقد آن را برای سال مالی منتهی به تاریخ مزبور، از تمام جنبه‌های بااهمیت، طبق استانداردهای حسابداری، به‌نحو مطلوب نشان می‌دهد.
۲۳ خردادماه ۳×۱۳ مؤسسه حسابرسی
اطلاعات این نوشته
شما میتوانید در صورت تمایل این پست را در شبکه های اجتماعی خود بازنشر دهید .
