مفاهیم نظری گزارشگری مالی هدف و جایگاه
۱ . جهت دستیابی به استانداردهای حسابداری هماهنگ، وجود یک مجموعه پیوسته از ” اهداف“ و ” مبانی“ مرتبط که بتواند ماهیت، نحوه عمل و حدود گزارشگری مالی را مشخص کند لازم است. چنین مجموعه‌ای، همانند یک قانون پایه، در تدوین استانداردهای حسابداری و حل و فصل مسائلی که ممکن است در این راه پیش آید، ملاک عمل قرار خواهد گرفت. علاوه‌بر مزیت فوق، وجود یک مجموعه از مفاهیم نظری، به تعیین حدود قضاوت حرفه‌ای در تهیه صورت های مالی و محدود کردن رویه‌های حسابداری به‌منظور افزایش قابل مقایسه بودن اطلاعات مالی کمک خواهد کرد.
۲ . از آنجا که مفاهیم نظری، به عنوان یک نظام منسجم از اهداف و مبانی مرتبط، به‌منظور تهیه استانداردهای حسابداری هماهنگ و تعیین حدود قضاوت حرفه‌ای در تهیه و ارائه صورت های مالی تدوین می‌شود لذا طبعاً نمی تواند تحت تأثیر الزامات حسابداری مقرر در قوانین آمره قرار گیرد بلکه ممکن است برخی اصول مندرج در آن از الزامات قانونی فراتر رود. بدیهی است الزامات حسابداری مقرر در قوانین آمره در تدوین استانداردهای حسابداری مدنظر قرار خواهد گرفت تا سازگاری لازم بین رویه‌های حسابداری مندرج در قانون و نحوه عمل طبق استانداردهای حسابداری ایجاد گردد.
شاید صفحه تهیه لایحه دفاعی مالیاتی برای شما مفید باشد .
۳ . در موارد محدودی ممکن است بنابه ملاحظات عملی، بین این مجموعه و یک استاندارد حسابداری سازگاری کامل وجود نداشته باشد. در چنین حالاتی الزامات استاندارد حسابداری بر الزامات مفاهیم نظری گزارشگری مالی برتری خواهد داشت.
۴ . مفاهیم نظری گزارشگری مالی یک استاندارد حسابداری نیست و لذا برای مسائل خاص مربوط به اندازه‌گیری یا افشا، استانداردی تعیین نمی کند. معهذا از طریق فراهم‌آوردن اطلاعاتی در مورد دیدگاه بکار گرفته شده در تدوین استانداردهای حسابداری، این مجموعه در رابطه با تهیه، حسابرسی و استفاده از صورت های مالی مفید خواهد بود. به علاوه مبانی مندرج در این مجموعه به عنوان نقطه اتکایی برای حل و فصل طیفی از مسائل حسابداری که در مورد آنها استاندارد خاص ارائه نگردیده است، کاربرد خواهد داشت.
شاید صفحه اظهارنامه مالیاتی برای شما جذاب باشد .
دیدگاه کلی
۵ . در تدوین مفاهیم نظری حاضر، از میان مفاهیم گوناگون سود، مفهوم مبتنی بر ” نگهداشت سرمایه“ که متکی بر مبانی اقتصادی است مورد پذیرش قرار گرفته است. این نظریه که در محافل حرفه‌ای جهان نیز مقبولیت یافته است، درآمدها و هزینه‌ها را ناشی از تغییرات در دارایی ها و بدهی ها تلقی می کند و تطابق منطقی آنها را تنها در پرتو ارائه تعاریف دقیق و روشنی از دارایی ها و بدهی ها ممکن می داند.
گزارشگری مالی و اجزای آن
۶ . محصول نهایی فرایند حسابداری مالی، ارائـه اطلاعات مالی به استفاده‌کنندگان مختلف، اعم از استفاده‌کنندگان داخلی و استفاده‌کنندگان خارج از واحد تجاری، در قالب گزارش های حسابداری است. آن گروه از گزارش های حسابداری که با هدف تأمین نیازهای اطلاعاتی استفاده‌کنندگان خارج از واحد تجاری تهیه و ارائه می شود، در حیطه عمل گزارشگری مالی قرار می گیرد.
۷ . صورت های مالی، بخش اصلی فرایند گزارشگری مالی را تشکیل می دهد. درحال حاضر یک مجموعه کامل صورت های مالی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت سود و زیان جامع و صورت جریان وجوه نقد (که از این به بعد صورت های مالی اساسی نامیده می شود) و یادداشت های توضیحی می باشد. دیگر موارد تشکیل‌دهنده گزارشگری مالی مواردی از قبیل گزارش مدیران درباره فعالیت واحد تجاری و گزارش تحلیلی مدیران می باشد که همراه با گزارش حسابرس مستقل (و حسب مورد گزارش بازرس قانونی) و صورت های مالی مجموعه‌ای تحت عنـوان گزارش مالی سالانـه را تشکیل می‌دهـد.
سایر گزارش های مالی که به‌طور موردی و با اهداف خاص تهیه می‌شود دربرگیرنده مواردی از قبیل گزارش های مالی تهیه شده به منظور دریافت تسهیلات مالی از بانک ها، گزارش توجیهی هیئت مدیره جهت افزایش سرمایه در مورد شرکت های سهامی و اظهارنامه مالیاتی می باشد.
شاید صفحه مشاوره مالیاتی برای شما مفید باشد .
دامنه کاربرد
۸ . دامنـه کاربـرد این مجموعـه، صورت هـای مالی با مقاصـد عمومی (کـه از این به بعد صورت های مالی نامیـده می شود) می باشـد. این صورت های مالی حداقل به‌طور سالانه و در راستـای رفع نیازهـای مشترک اطلاعاتی طیف وسیعی از استفاده‌کنندگان تهیـه و ارائـه می شـود. سایر گزارش هـای مالی از جملـه گزارش هـای مالی با اهـداف خـاص، جزء صورت های مالی تلقی نمی شود. معهذا برخی مبانی این مجموعه با تهیه و ارائه چنین گزارش هایی، تا آنجا که متکی به فرایند حسابداری مالی است، ارتباط پیدا می‌کند.
۹ . مفاهیم نظری حاضر در مورد صورت های مالی کلیه واحدهای تجاری (انتفاعی) اعم از اینکه در بخش خصوصی یا عمومی فعالیت کنند کاربرد دارد. بدین ترتیب این مجموعه معطوف به واحدهای انتفاعی است لیکن عمدتاً در مورد واحدهای غیر انتفاعی نیز قابل اعمال است. خصوصیات کیفی اطلاعات مالی که در بخش دیگری از این مجموعه تشریح گردیده است، به‌طور یکسان در مورد واحدهای انتفاعی و غیرانتفاعی قابل اعمال است. سایر بخش های این مجموعه با درجات متفاوتی از تأکید در اعمال آنها، در مورد واحدهای غیر انتفاعی، بکار گرفته می شود. دراین‌ارتباط ، طیف استفاده‌کنندگان صورت های مالی گسترده‌تر می گردد تا اعضا و اعانه‌دهندگان، تأمین‌کنندگان منابع، مشتریان یا دریافت‌کنندگان کالاها و خدمات و تشکیلات نظارتی را دربر گیرد. همچنین اطلاعات در مورد رعایت قراردادها و هرگونه محدودیت در استفاده از وجوه اهمیت بیشتری می یابد و تأکید بر رقـم سـود، جـای خـود را به تأکیـد برمعیارهـای عملکرد مالی و غیر مالی متفاوتی می دهد.
واحد گزارشگر
۱۰ . گزارشگری مالی منعکس‌کننده حساب دهی واحد تجاری در قبال منابع آن است و از این رو مبنایی برای ارزیابی وظیفه مباشرت مدیریت و اتخاذ تصمیمات اقتصادی فراهم می آورد. صورت های مالی به عنوان بخش اصلی فرایند گزارشگری مالی، به استفاده‌کنندگان مختلف در ارزیابی وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف‌پذیری مالی واحد تجاری یعنی ” واحد گزارشگر“ یاری می رساند. ” واحد گزارشگر“ به یک واحد تجاری منفرد یا گروه واحدهای تجاری اطلاق می شود که موضوع یک مجموعه صورت های مالی مشخص است کـه بنـا بـر الزامـات قانونی، قراردادی یـا عرفی و به‌منظـور رفع نیازهـای اطلاعاتی استفاده‌کنندگان تهیه و ارائه می شود.
سایر موارد
۱۱ . مطالبی که در این مجموعه با حروف پررنگ مشخص شده است مفاهیم اصلی را تشکیل می دهد و سایر مطالب جنبه توصیفی، تکمیلی و پشتیبان دارد.
شاید صفحه تهیه طرح کسب و کار برای شما مفید باشد .
هدف صورت های مالی
۱ – ۱ . هدف صورت های مالی عبارت از ارائـه اطلاعاتی تلخیص و طبقه‌بندی شده درباره وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف‌پذیری مالی واحد تجاری است که برای طیفی گسترده از استفاده‌کنندگان صورت های مالی در اتخاذ تصمیمات اقتصادی مفید واقع گردد.
۲ – ۱ . صورت های مالی همچنین نتایج وظیفه مباشرت مدیریت یا حساب دهی آنها را در قبال منابعی که دراختیارشان قرار گرفته منعکس می کند. استفاده‌کنندگان صورت های مالی، برای اتخاذ تصمیمات اقتصادی، غالباً خواهان ارزیابی وظیفه مباشرت یا حساب دهی مدیریت می باشند. تصمیمات اقتصادی مزبور به عنوان نمونه شامل مواردی از قبیل فروش یا حفظ سرمایه‌گذاری در واحد تجاری و انتخاب مجدد یا جایگزینی مدیران می باشد.
۳ – ۱ . از آنجا که صورت های مالی عمدتاً بیانگر اثرات مالی رویدادهای گذشته است و لزوماً دربرگیرنده اطلاعات غیرمالی نیست، تمام اطلاعات مورد لزوم استفاده‌کنندگان را جهت اتخاذ تصمیمات اقتصادی فراهم نمی آورد. با این‌حال، صورت های مالی نیازهای اطلاعاتی مشترک اغلب استفاده‌کنندگان را رفع می‌کند.
۴ – ۱ . اطلاعات ارائه شده درصورت های مالی مشمول محدودیت های مختلف دیگری نیز هست. اطلاعات مالی تحت تأثیر ابهامات موجود قرار می گیرد زیرا دربرگیرنده براوردها بوده و اثـر معاملات بین دوره‌های مالی مشخص تخصیص یافته است. اطلاعاتی را که نمی توان برحسب واحد پول بیان کرد در متن صورت های مالی قابل انعکاس نمی باشد. به علاوه، اطلاعـات مندرج در صورت های مالی عمدتـاً تاریخی است، زیرا مرتبط بـا وضعیت مالی در یک تاریخ معین و عملکرد مالی و انعطاف‌پذیری مالی برای یک دوره گذشته می باشد.
اطلاعات این نوشته
شما میتوانید در صورت تمایل این پست را در شبکه های اجتماعی خود بازنشر دهید .
